केंद्र सरकारने माहिती तंत्रज्ञान कायदा (IT Act, 2000), भारतीय न्याय संहिता (2023), आणि महिलांचे अश्लील चित्रण (प्रतिबंध) कायदा, 1986 यांचे उल्लंघन करणाऱ्या सामग्रीच्या प्रसारामुळे ही कारवाई आहे. या अँप्सवर कोणत्याही सामग्री प्रमाणन प्रक्रियेचे (content certification process) पालन केले जात नव्हते आणि वय सत्यापन (age verification) यंत्रणेचा अभाव होता. यामुळे लहान मुलांपर्यंत अशा सामग्रीचा सहज प्रवेश होत होता.
राष्ट्रीय बाल हक्क संरक्षण आयोग (NCPCR) आणि सामान्य नागरिकांकडून गेल्या काही वर्षांपासून या अँप्सविरुद्ध तक्रारी प्राप्त होत होत्या. या अँप्सनी सामाजिक मर्यादा आणि भारतीय सांस्कृतिक मूल्यांचा भंग केल्याचा आरोप आहे. याशिवाय, या अँप्सनी डेटा सुरक्षितता आणि गोपनीयता नियमांचेही उल्लंघन केले.
कोणत्या अँप्सवर बंदी घालण्यात आली?
उल्लू (ULLU), आल्ट (ALTT, पूर्वीचे ALTBalaji), बिग शॉट्स (Big Shots), देसी फ्लिक्स (Desiflix), बूमेक्स (Boomex), नवरस लाइट (Navarasa Lite), गुलाब अँप (Gulab App), कंगन अँप (Kangan App), बुल अँप (Bull App), जलवा अँप (Jalva App), वाओ एंटरटेनमेंट (Wow Entertainment), लूक एंटरटेनमेंट (Look Entertainment), हिटप्राइम (Hitprime), फेनियो (Feneo), शोएक्स (ShowX), सोल टॉकीज (Sol Talkies), अड्डा टीव्ही (Adda TV), हॉटएक्स व्हीआयपी (HotX VIP), हलचल अँप (Hulchul App), मूडएक्स (MoodX), निऑनएक्स व्हीआयपी (NeonX VIP), फ्युजी (Fugi), मोजीफ्लिक्स (Mojflix), ट्रायफ्लिक्स (Triflicks), शोहिट (ShowHit),
या अँप्सवर अश्लील वेब सिरीज आणि जाहिरातींच्या माध्यमातून आपत्तिजनक सामग्री प्रसारित केली जात होती.
सूचना आणि प्रसारण मंत्रालयाने सर्व इंटरनेट सेवा प्रदात्यांना (ISPs) या मंचांच्या वेबसाइट्स आणि अँप्सवर भारतात सार्वजनिक प्रवेश बंद करण्याचे आदेश दिले आहेत. यामुळे गुगल प्ले स्टोअर आणि अँपल अँप स्टोअरवरून या अँप्सना हटवले जाईल आणि त्यांच्या वेबसाइट्सचे URL ब्लॉक केले जातील.
गेल्या वर्षी सप्टेंबर 2024 मध्ये या 25 मंचांना अश्लील आणि आपत्तिजनक सामग्री प्रकाशित न करण्याच्या सूचना देण्यात आल्या होत्या. तथापि, या मंचांनी ही सामग्री प्रसारित करणे सुरू ठेवले, ज्यामुळे सरकारला कठोर पाऊल उचलावे लागले. यापूर्वी मार्च 2024 मध्येही 19 वेबसाइट्स, 10 अँप्स आणि 57 सोशल मीडिया हँडल्सवर अशाच प्रकारची कारवाई करण्यात आली होती.
Central-government-bans-25-OTT-apps-including-Altt-Balaji-Ullu